देशातील मित्र पक्षांनी चुका करू नका; इब्राहिम रायसी
तेहरान/ इराण: इराणचे अध्यक्ष इब्राहिम रायसी यांनी गुरुवारी चेतावणी दिली, की प्रादेशिक संकट निर्माण करण्यासाठी युनायटेड स्टेट्स आणि त्याच्या मित्र राष्ट्रांनी केलेल्या कोणत्याही चुका माध्य करण्यात येणार नसून, इराणकडून त्यास”निर्णायक” प्रतिसाद मिळेल, असेही रायसी म्हणाले. “दुर्दैवाने, या प्रदेशातील काही देश असुरक्षितता आणि दहशतवाद पश्चिम आणि अमेरिकेकडून या प्रदेशात आणत आहेत,” असे रायसी यांनी इराणच्या पश्चिमेकडील केर्मनशाह शहराच्या भेटीदरम्यान सांगितले.
“इराण या प्रदेशात कोणतीही असुरक्षितता आणि संकट स्वीकारत नाही आणि या प्रदेशात कोणतीही चूक केल्यास निर्णायक आणि खेदजनक प्रत्युत्तर दिले जाईल,” शिन्हुआने रायसीला उद्धृत केले. इराणचे दोन्ही शत्रू इस्त्राईल आणि सौदी अरेबियासह राष्ट्राध्यक्ष जो बिडेन यांच्या सध्याच्या प्रादेशिक देशांच्या भेटीनंतर त्यांची टिप्पणी आली. बिडेन यांच्या दौऱ्याचा मुख्य उद्देश इराणच्या या क्षेत्रातील प्रभावाचा मुकाबला करण्याचा मानला जात आहे.
इराणची लष्करी शक्ती आणि क्षमता याची हमी आहे. प्रदेशाच्या सुरक्षेबाबत रायसी म्हणाले की, या प्रदेशात अमेरिकेसह परकीयांच्या हस्तक्षेपामुळे केवळ संकट आणि असुरक्षितता निर्माण होईल. इराणने जुलै 2015 मध्ये जागतिक शक्तींसोबत जेसीपीओएवर स्वाक्षरी केली. त्या बदल्यात अणुकार्यक्रम रोखण्यास सहमती दर्शवली.
या प्रदेशात अमेरिकेसह परकीयांच्या हस्तक्षेपामुळे केवळ संकट आणि असुरक्षितता निर्माण होईल. इराणने जुलै 2015 मध्ये जागतिक शक्तींसोबत JCPOA वर स्वाक्षरी केली आणि देशावरील निर्बंध हटवल्याच्या बदल्यात त्याच्या आण्विक कार्यक्रमावर अंकुश ठेवण्याचे मान्य केले. मात्र, अमेरिकेचे माजी राष्ट्राध्यक्ष डोनाल्ड ट्रम्प यांनी ताशेरे ओढले. वॉशिंग्टनने मे 2018 मध्ये करारातून बाहेर पडले आणि इराणवर पुन्हा एकतर्फी निर्बंध लादले, ज्यामुळे नंतरच्या कराराच्या अंतर्गत काही वचनबद्धता सोडण्यास प्रवृत्त केले.
2015 च्या अणुकराराच्या पुनरुज्जीवनाची चर्चा एप्रिल 2021 मध्ये व्हिएन्ना येथे सुरू झाली परंतु तेहरान आणि वॉशिंग्टनमधील राजकीय मतभेदांमुळे या वर्षी मार्चमध्ये स्थगित करण्यात आली. तीन महिन्यांच्या विरामानंतर, नुकतीच कतारची राजधानी दोहा येथे चर्चा पुन्हा सुरू झाली परंतु उर्वरित मतभेद मिटवण्यासाठी कोणताही करार होऊ शकला नाही. इराण आणि युनायटेड स्टेट्स यांच्यातील “अप्रत्यक्ष” चर्चा 2015 अणु कराराच्या पुनरुज्जीवनावर यूएस निर्बंध काढून टाकण्याचे उद्दिष्ट आहे. अणु करार औपचारिकपणे संयुक्त व्यापक कृती योजना (JCPOA) म्हणून ओळखला जातो.